.png "Đăng ký hosting")
Mạng ngang hàng là gì (tiếng Anh: peer to peer network) hay còn gọi là mạng đồng đẳng, là một loại mạng máy tính mà không có máy chủ trung tâm. Thay vào đó, mỗi máy tính trong mạng có thể kết nối trực tiếp với nhau và chia sẻ tài nguyên (như dữ liệu, ổ đĩa, hoặc ứng dụng) mà không cần sự trung gian của máy chủ. Mạng ngang hàng dựa vào khả năng tính toán và băng thông của các máy tính tham gia để hoạt động một cách hiệu quả.
Mạng ngang hàng là gì ( peer to peer network là gì )
Mạng này thường được sử dụng để kết nối các máy thông qua các kết nối dạng ad hoc. Các ứng dụng phổ biến của mạng ngang hàng bao gồm chia sẻ tệp tin, âm thanh, hình ảnh, dữ liệu và truyền dữ liệu thời gian thực như điện thoại VoIP.
Trong một mạng đồng đẳng đúng nghĩa, không có khái niệm máy chủ và máy khách. Tất cả các máy tham gia đều bình đẳng và được gọi là peer, nghĩa là mỗi nút mạng đóng vai trò đồng thời là máy khách và máy chủ đối với các máy khác trong mạng.
Các mạng như Napster và IRC áp dụng mô hình máy chủ-máy khách cho các tác vụ cụ thể, trong khi sử dụng mô hình đồng đẳng cho các tác vụ khác. Trái lại, các mạng như Gnutella và Freenet sử dụng mô hình đồng đẳng cho tất cả các tác vụ, tức là chúng được xem xét là mạng đồng đẳng đích thực. Tuy nhiên, Gnutella vẫn cần sử dụng một số máy chủ để hỗ trợ quá trình tìm kiếm địa chỉ IP của các máy tính trong mạng.
Mạng Peer to Peer không cấu trúc:
Mạng Peer to peer không cấu trúc (P2P) là loại mạng mà các nút trong mạng được kết nối ngẫu nhiên với nhau, hoàn toàn không có một cấu trúc cụ thể. Các nút trong mạng được phân bố ngẫu nhiên và không có một nút máy chủ nào để điều phối hoạt động truyền tải trong mạng. Có nghĩa bất kỳ nút nào trong mạng cũng có thể truyền tải và nhận dữ liệu mà không bị giới hạn.
Đặc điểm và cách hoạt động:
- Mạng Peer to peer không cấu trúc không có máy chủ trung tâm, mà các thiết bị kết nối trực tiếp với nhau.
- Các thiết bị trong mạng có thể hoạt động như cả nguồn và máy khách, cho phép chia sẻ tài nguyên và thông tin một cách trực tiếp.
- Mạng không cấu trúc này thường sử dụng giao thức phân tán để quản lý kết nối và tài nguyên.
Ưu điểm:
- Tính linh hoạt: Khả năng mở rộng dễ dàng khi có thêm thiết bị mới tham gia mạng.
- Khả năng chịu lỗi: Do không có máy chủ trung tâm, mạng có thể tiếp tục hoạt động nếu một số thiết bị bị ngừng hoạt động.
Nhược điểm:
- Hiệu suất không ổn định: Do tính chất phân tán, hiệu suất của mạng có thể bị ảnh hưởng trong một số trường hợp.
- Bảo mật: Thiết lập bảo mật trong mạng không cấu trúc có thể phức tạp hơn do sự phân tán của hệ thống.
Mạng Peer to peer không cấu trúc thường được sử dụng để chia sẻ các tệp dữ liệu nhỏ, không yêu cầu độ tin cậy cao. Một số ví dụ về mạng Peer to peer không cấu trúc nổi tiếng đang được sử dụng có thể kể đến như Gnutella và BitTorrent.
Tuy nhiên, mạng Peer to peer không cấu trúc vẫn tồn tại những hạn chế. Việc tìm kiếm hay truy xuất tài nguyên trong mạng có thể khó khăn do không có cấu trúc rõ ràng. Bên cạnh đó việc đảm bảo độ tin cậy của dữ liệu cũng gặp nhiều thách thức hơn. Do đó, các ứng dụng mạng P2P không cấu trúc thường không phù hợp cho các tệp dữ liệu lớn, nhạy cảm và yêu cầu độ tin cậy cao.
Mạng Peer to Peer có cấu trúc:
Mạng Peer to peer có cấu trúc là một loại mạng mà các nút trong mạng được tổ chức theo một cấu trúc cụ thể, thường là theo dạng lưới, vòng tròn, dạng cây hoặc các kiểu cấu trúc khác. Mỗi nút trong mạng có thể kết nối với một hoặc vài nút khác để chia sẻ tài nguyên và thông tin.
Đặc điểm và cách hoạt động:
- Mạng P2P có cấu trúc có thể có một số nút đóng vai trò quan trọng, thường được gọi là “siêu nút” để điều phối hoạt động trong mạng.
- Mỗi nút trong mạng có thể chỉ kết nối với một hoặc vài nút khác, tạo thành một cấu trúc mạng có hệ thống.
Ưu điểm:
- Tính hiệu quả: Do cấu trúc có tổ chức, mạng P2P có cấu trúc có thể đem lại hiệu suất cao hơn so với mạng không cấu trúc.
- Quản lý dữ liệu: Việc quản lý và truy xuất dữ liệu trong mạng có cấu trúc có thể dễ dàng hơn.
Nhược điểm:
- Độ linh hoạt: Cấu trúc rõ ràng của mạng có thể khiến việc thêm mới hoặc thay đổi các nút trong mạng trở nên phức tạp hơn.
- Phụ thuộc vào siêu nút: Nếu siêu nút bị ngừng hoạt động, toàn bộ hệ thống có thể gặp vấn đề.
Mạng P2P có cấu trúc thường được sử dụng trong các ứng dụng yêu cầu tính tin cậy cao như các hệ thống giao dịch tài chính, hệ thống quản lý tài liệu và ứng dụng IoT, blockchain. Tuy nhiên, việc triển khai và duy trì mạng P2P có cấu trúc cũng đòi hỏi sự quản lý và kiểm soát kỹ lưỡng hơn so với mạng không cấu trúc. Ví dụ điển hình của mạng ngang hàng có cấu trúc chính là mạng Bitcoin, các nút được phân cấp theo một cấu trúc dạng cây để thực hiện các giao dịch và xác nhận các khối mới của blockchain.
Ví dụ về các ngành dịch vụ sử dụng mạng ngang hàng P2P:
- Tiền điện tử (Bitcoin, Ethereum): Các loại tiền ảo được tạo và giao dịch trên mạng P2P mà không cần sự can thiệp của các tổ chức tài chính trung gian.
Cho thuê nhà (homesharing): Các nền tảng cho thuê nhà như Airbnb kết nối trực tiếp giữa người cho thuê và người thuê nhà mà không cần qua trung gian.
- Cho vay (P2P Lending): Các nền tảng cho vay tiền P2P kết nối trực tiếp giữa người vay và nhà đầu tư, loại bỏ sự can thiệp của ngân hàng truyền thống.
- Nền tảng mua – bán hàng trực tuyến: Các nền tảng thương mại điện tử như eBay, Etsy sử dụng mô hình P2P để kết nối người mua và người bán hàng trực tiếp.
- Chia sẻ tệp dữ liệu: Các ứng dụng chia sẻ file như BitTorrent, eMule cho phép người dùng chia sẻ và tải xuống tệp dữ liệu trực tiếp từ nhau.
- Phần mềm mã nguồn mở (open-source): Các dự án phần mềm mã nguồn mở như Linux, Apache sử dụng mô hình phân tán P2P để phát triển và quản lý mã nguồn mở.
Hy vọng rằng thông tin đã chia sẻ trên Thời Đại Công Nghệ Số đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về mạng ngang hàng và câu hỏi “Mạng ngang hàng là gì” cũng như “Peer-to-Peer network là gì“. Nếu có thêm bất kỳ câu hỏi nào khác, đừng ngần ngại liên hệ để được hỗ trợ thêm. Chúc bạn thành công trong việc tìm hiểu và áp dụng công nghệ này vào thực tế!
Xem thêm:
Bitcoin – Ngọn cội của công nghệ Blockchain
Lịch sử phát triển của BlockChain
Sự khác biệt của các loại Blockchain và ứng dụng
